Grafika polska w CBWA 1956–1971

Seria: Archiwum Zachęty

– praca zbiorowa Małgorzaty Bogdańskiej-Krzyżanek, Joan­ny Egit-Pużyńskiej i Marii Świerżewskiej

W Archiwum Zachęty, serii naukowej zainicjowanej w 2012 roku przez Gabrielę Świtek, publikujemy opracowania archiwaliów poświęcone hi­storii i działalności wystawienniczej galerii.

Najnowszy tom serii to praca zbiorowa historyczek sztuki pracujących w dziale zbiorów i inwentarzy Zachęty — Naro­dowej Galerii Sztuki.

Grafika polska w CBWA 1956–1971 jest po­kłosiem przygotowanej przez autorki wystawy „Bardzo różnie i bardzo dobrze”. Grafiki z kolekcji Zachęty, pokazywanej w Za­chęcie (2018–2019), a następnie w dwóch różnych odsłonach w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem i w tarnowskim Biurze Wystaw Artystycznych (2019–2020).

Książka prezen­tuje badania autorek wykorzystujące niepublikowane źródła z archiwum zakładowego oraz inne materiały archiwalne ze zbiorów działu dokumentacji Zachęty. Opracowania dotyczą nie tylko wybranych wystaw polskiej grafiki warsztatowej w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych, lecz także uwy­puklają znaczenie kolekcji grafiki w działalności oświatowej instytucji oraz jej powiązania z działalnością wystawienniczą o zasięgu krajowym i międzynarodowym.

Grafika to najobszerniejsza, a jednocześnie najmniej znana publiczności część kolekcji Zachęty.

Zbiór liczący 2147 prac, bardzo zróżnicowany pod względem stylistycznym, jakościowym i formalnym, pochodzi z różnych etapów działalności instytucji. Pojedyncze odbitki prezentowane na rozmaitych wystawach nie pozwalały dotąd szerzej spojrzeć na całość zbioru grafik i jego historię.

Najbardziej spójną grupę dzieł, wyróżniająca się wysokim poziomem artystycznym, stanowią prace z lat sześćdziesiątych XX wieku, dlatego od nich właśnie rozpoczęły się badania nad historią grafiki w kolekcji prowadzone przez dział zbiorów i inwentarzy Zachęty. […]
Książka jest próbą odpowiedzi na pytanie, jaką rolę odgrywała grafika w działalności wystawienniczej i oświatowej CBWA w latach sześćdziesiątych i w jakim stopniu wystawy grafiki wpłynęły na kształt kolekcji Zachęty.
(ze wstępu „Bardzo różnie i bardzo dobrze”)

Małgorzata Bogdańska-Krzyżanek — historyczka sztuki, w latach 2008–2020 kiero­wała działem zbiorów i inwentarzy Zachęty — Narodowej Galerii Sztuki. Od 2021 roku pracuje w dziale zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN jako kierowniczka sekcji ewidencji i ruchu zbiorów. Specjalizuje się w opiece nad zbiorami sztuki współcze­snej. Kuratorka wystaw z kolekcji Zachęty, współredaktorka książki O opiece nad kolekcją (2008) i współautorka książki Bardzo nam się podoba. Współczesna. Sztuka. Pytania (2015).

Joanna Egit-Pużyńska — historyczka sztuki, muzealniczka, kierowniczka działu zbio­rów i inwentarzy Zachęty — Narodowej Galerii Sztuki. Kuratorka wystaw z kolekcji Zachęty, współredaktorka książki O opiece nad kolekcją (2008). Brała udział w projekcie badawczym Historia wystaw w Zachęcie — Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w la­tach 1949–1970 (2014–2018).

Maria Świerżewska — historyczka sztuki i animatorka kultury, pracuje w dziale zbio­rów i inwentarzy Zachęty — Narodowej Galerii Sztuki, gdzie zajmuje się opieką nad ko­lekcją, jej digitalizacją i udostępnianiem. Kuratorka i współkuratorka wystaw z kolekcji Zachęty. Współautorka książki Bardzo nam się podoba. Współczesna. Sztuka. Pytania (2015).

Redakcja naukowa –  dr hab. Gabriela Świtek