Osiemnasty numer „Szumu” otwiera zdjęcie „prawdziwych nazistów” Piotra Uklańskiego, który po niemal dwóch dekadach zdecydował się stworzyć swoisty sequel ikonicznych Nazistów (1998). Prezentowana w aurze skandalu na documenta 14 w Kassel praca Uklańskiego wydaje się dobrze pasować nie tylko do niemieckiej megawystawy, lecz równie nieźle powinna odnaleźć się w klimacie lokalnego, zabarwionego rasizmem nacjonalizmu. Kuratorowanemu przez zespól Adama Szymczyka documenta przyglądamy się ze szczególną uwagą – to w końcu impreza redefiniująca pole sztuki współczesnej w skali globalnej. O drugiej odsłonie tegorocznej edycji, odbywającej się już tradycyjnie w Kassel, pisze Adam Mazur.

Jednocześnie nie zapominamy o regionalnym kontekście. W szumowym „Bloku” o dotkniętej piętnem orbanizmu scenie węgierskiej pisze wybitna krytyczka i kuratorka Livia Paldi, a dość nietypowy obiekt kultury, jakim jest Muzeum KGB w Rydze, opisuje Dorian Batycka.

Na „Stronach artysty” następuje jak zwykle fuzja tego, co najlepsze i najmłodsze z kraju i z nieodległego świata. Tym razem są to Vlad Nancă, duet Jarmila Mitrikova & David Demjanovič, Bartosz Zaskórski, no i uwielbiany przez nas BRUD. Więcej niż stronę poświęcamy ciągle czekającemu na należytą uwagę, no i wciąż przecież młodemu Przemysławowi Branasowi, którego twórczość przybliża Piotr Policht.

Młodość w „Szumie” zawsze elegancko łączyła się z wiedzą i doświadczeniem. O jednym i drugim z Marylą Sitkowską rozmawiają Jakub Banasiak i Piotr Słodkowski. W temacie archiwaliów wiecznie żywych znajdziecie selekcję zdjęć Władysława Hasiora, wyszperaną specjalnie dla nas przez Łukasza Gorczycę. Notes zakopiańskiego mistrza to bez wątpienia coś więcej niż melancholijna podroż w głąb PRL i coraz modniejszej duchologicznej wczesnej III RP. Bardziej rzeczowo, nieco mniej wizualnie o przeszłości, tej lokalnej, choć przecież stołecznej opowiada umieszczony w dziale „Teoretycznie” esej Oliwii Bosomtwe o długo wyczekiwanej wystawie w Muzeum Warszawy.

Wygląda na to, że od Aten–Kassel, przez Budapeszt, Rygę, aż po Zakopane i Warszawę historia wciąż jest tematem gorącym, określającym współczesność i współczesna sztukę. Z tej opowieści nie wyłamuje się również rozpisany na szereg wydarzeń, głownie muzealnych, Rok Awangardy. Nieprzypadkowo dział „Recenzje” otwiera właśnie relacja z ekspozycji Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego w madryckim muzeum królowej Zofii. Z przyjemnością temu wszystkiemu patronujemy, oglądamy to i z niezmienną dozą krytycznego dystansu recenzujemy. Jednocześnie, nie ma co ukrywać, czekamy na przełom na miarę wystąpień dadaistów, futurystów czy choćby naszych artystów krytycznych. Czasu pozostało niewiele, a awangarda wciąż w cenie, nie tylko w muzeum.

Tekst: Jakub Banasiak, Adam Mazur

Spis treści

15
OD REDAKCJI
tekst: Jakub Banasiak, Adam Mazur

42
TEMAT NUMERU
Kuratorski epicykl
documenta 14 (Kassel)
tekst: Adam Mazur

62
INTERPRETACJE
Przemysław Branas, czyli Alicja po drugiej stronie glory hole
tekst: Piotr Policht

74
TEORETYCZNIE
Na przekór symulakrom. Rzeczy warszawskie w Muzeum Warszawy
tekst: Oliwia Bosomtwe
fotografie: Michał Matejko

84
STRONA ARTYSTY
Vlad Nancă, Souvenir
BRUD, Pan Czinczinowicz

86
BLOK
Strach pożera duszę
Fragmentaryczny raport o sytuacji w węgierskiej kulturze
tekst: Lívia Páldi

100
OBIEKT KULTURY
Szpiegowskie dziedzictwo
tekst: Dorian Batycka

107
STRONA ARTYSTY
Jarmila Mitríková i Dávid Demjanovič, Distillation of Revolutionary Beard Growth Elixir

108
DO WIDZENIA
Władysław Hasior, Not.Fot.

114
ROZMOWA
Fakty są najważniejsze
Z Marylą Sitkowską rozmawiają Jakub Banasiak i Piotr Słodkowski
fotografie: Anna Grzelewska

131
STRONA ARTYSTY
Bartosz Zaskórski, Buzie

132
RECENZJE

176
WSKAZANE
Piotr Rypson

Spis treści recenzji

132
ROK AWANGARDY: Kobro i Strzemiński. Prototypy awangardy, tekst: Agata Mendrychowska

135
Sharon Lockhart, Mały Przegląd, tekst: Piotr Kosiewski

138
Awangarda /sen paradoksalny; Nowe sytuacje. Sztuka trójmiejska lat 80., tekst: Jakub Knera

140
Tomasz Kozak, Poroseidy. Fenomenologia kultury trawersującej, tekst: Jakub Woynarowski

144
Spór o odbudowę Warszawy. Od gruzów do reprywatyzacji, tekst: Piotr Kosiewski

146
Jakub Julian Ziółkowski, Przebłyski, tekst: Piotr Policht

148
Poza zasadą przyjemności. Afektywne operacje, tekst: Piotr Policht

150
Myśli odizolowane. Archiwum Galerii Foksal 1966–2016, tekst: Adam Mazur

152
The Wall. Art Face to Face with Borders, tekst: Łukasz Musielak

155
Jest tak, jak się Państwu wydaje, tekst: Karolina Plinta

157
Relacja Warszawa–Zakopane, tekst: Jakub Majmurek

159
Sklep polsko-indyjski, tekst: Jakub Majmurek

161
klub Fiesta, tekst: Arkadiusz Półtorak

163
17. Biennale Sztuki Mediów WRO 2017 Draft Systems, tekst: Marcin Ludwin

165
Natalia LL, Sum ergo sum, tekst: Karolina Plinta

168
#dziedzictwo, tekst: Wojciech Szymański

170
Piotr Łakomy, Blady Dom, tekst: Aleksandra Goral

172
Potencja, Seans, tekst: Piotr Policht

174
Janek Zamoyski, Bez tytułu, tekst: Wojciech Albiński