Polskie Las Vegas i szwagier z Corelem. Architektura, moda i projektowanie wobec transformacji systemowej w Polsce
— pod redakcją Lidii Klein

Transformacja ustrojowa wiązała się nie tylko ze zmianami w sferze politycznej, gospodarczej i społecznej, ale przyniosła również ukształtowanie nowej ikonosfery.

W jaki sposób proces ten wpłynął na tytułowe dyscypliny – modę, architekturę i projektowanie?
Zebrane w książce teksty pozwalają prześledzić rozmaite aspekty tych zależności. Autorzy pokazują, że architektura, moda i rodzący się rynek reklamy doby transformacji nie tylko tworzyły jej obrazową przestrzeń, ale także dostarczały namacalnych uzasadnień dla przyjętego kierunku przemian.

Kolejne teksty wydobywają charakterystyczne dla tych czasów przekonanie o „niekwestionowanej” konieczności modernizacji utożsamianej z doktrynalnym kapitalizmem, pogoni za mitologizowanym i idealizowanym Zachodem oraz ciągłego potwierdzania swojego (niepewnego) miejsca w nowym ekonomicznym i ideologicznym porządku.

Zebrane w książce analizy omawiają procesy zapoczątkowane już w latach osiemdziesiątych, a dominujące w następnej dekadzie. Rok 1989 jest w tej perspektywie datą zaledwie symboliczną, która więcej przysłania niż wyjaśnia.

„Guy Laroche made in Bytom”, „szyldziarz”, „szwagier z Corelem”, „człowiek z czarną reklamówką” – to tylko niektórzy bohaterowie tej książki. To między innymi oni przypominają o aspiracjach, wyobrażeniach i wspomnieniach związanych z transformacją ustrojową w Polsce.

Temu samemu celowi służy wizualny apendyks złożony z cyklów fotograficznych Olgi Drendy, Piotra Idema i Tadeusza Rolkego.

dr Lidia Klein, historyczka sztuki, zajmuje się architekturą współczesną. W 2013 roku obroniła doktorat na Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka Fundacji Fulbrighta (2010/11) i Fundacji Nauki Polskiej (2012), Visiting Assistant in Research w Yale School of Architecture (2016). Od 2013 kontynuuje naukę na Duke University.
Wykładała na Uniwersytecie Warszawskim, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i School of Form w Poznaniu. Specjalizuje się w architekturze współczesnej, skupiając się na relacjach między architekturą, polityką i ekonomią.
Obecnie przedmiotem jej badań jest architektura postmodernistyczna w Ameryce Południowej i Europie Wschodniej.

Spis treści

5 Lidia Klein, Wstęp
14 Agata Zborowska, „Guy Laroche made in Bytom”. O polskiej modzie czasów transformacji
44 Monika Arczyńska, Polityka, prestiż i odreagowanie. Dom jednorodzinny w okresie transformacji
70 Błażej Ciarkowski, „Czas na restytucję polskiej sztuki”.Architektura czas w transformacji wobec tradycji
95 Monika Rosińska, „Raczej dla zamożnych niż mądrych”. Ikea i początek lat dziewięćdziesiątych
112 Michał Wiśniewski, W poszukiwaniu polskiego Las Vegas
142 Paweł Jaworski, Anna Syska, Granice transformacji. Poszukiwanie nowej formuły zawodu projektanta
169 Agata Szydłowska, Szyldziarz, szwagier z Corelem, dizajner. Przemiany tożsamości projektowania graficznego od 1989 do 2004 roku

Apendyks

190 Tadeusz Rolke, Jutro będzie lepiej
210 Piotr Idem, Człowiek z czarną reklamówką
232 Olga Drenda, DIY Land